Self-regulation at RTVE and LGTBI+ representation through the reports of the Audience Ombudsperson
DOI:
https://doi.org/10.24197/mcreilq.1.2024.139-167Keywords:
self-regulation, journalism, audience ombudsperson, RTVE, LGTBIAbstract
The media's discourse on non-normative sexual orientations and gender identities is crucial for both the self-identification of LGTBI+ individuals and their perception by society. This paper explores how RTVE has exercised self-regulation in its treatment of the LGTBI+ community, based on a quantitative analysis of the Audience Ombudsman's reports published between 2006 and 2021, with the aim of finding out what complaints and suggestions are sent by the audience and how they are responded to. The findings show that audience communication has increased in recent years and that it is mainly complaints about the representation of gay men in television news discourse. Furthermore, although most of the complaints demand greater equality for LGTBI+ people, there is also a movement against the visibility of this community in RTVE's content.
Downloads
References
Albertini, Pierre (2012). Medios de comunicación. En Louis-Georges Tin (Dir.), Diccionario Akal de la homofobia (pp. 338-344). Ediciones Akal.
Alcaide, Soledad (2023, 26 de febrero). Un cóctel explosivo de suicidio, menores, acoso y transexualidad para el debate periodístico. El País. https://elpais.com/opinion/2023-02-26/un-coctel-explosivo-de-suicidio-menores-acoso-y-transexualidad-para-el-debate-periodistico.html
Aznar, Hugo (1999). El ombudsman, como mecanismo de autorregulación. Revista Latina de Comunicación Social, 13, 49-54. DOI: https://doi.org/10.4185/RLCS-1999/07
BOE (2023). Ley 4/2023, de 28 de febrero, para la igualdad real y efectiva de las personas trans y para la garantía de los derechos de las personas LGTBI. Boletín Oficial del Estado. https://www.boe.es/buscar/act.php? id=BOE-A-2023-5366
CAA (2021). Recomendaciones para el tratamiento informativo del colectivo trans. Consejo Audiovisual de Andalucía. https://fape.es/wp-content/uploads/2021/07/Tratamiento-informativo-colectivo-trans.pdf
CAC (2017). Recomendaciones sobre el tratamiento de las personas lesbianas, gays, bisexuales, transgéneros e intersexuales (LGBTI) en los medios audiovisuales. Consell de l’Audiovisual de Catalunya. https://www.cac.cat/sites/default/files/2018-02/Recomanacions_LGBTI_ES.pdf
Canet, Vicent (2018). Home, gai i jove: La imatge del col·lectiu LGBTI als mitjans. Grup de Periodistes Ramon Barnils. https://www.media.cat/wp-content/uploads/2018/05/Informe_LGTBI.pdf
Carratalá, Adolfo (2017). El tratamiento de colectivos vulnerables en el periodismo de sociedad. En Beatriz Peña Acuña y Juan José Jover López (Coord.), Periodismo especializado (p. 71-98). ACCI (Asociación Cultural y Científica Iberoamericana).
Carratalá, Adolfo (2023a). Disinformation and sexual and gender diversity in Spain: Twitter users’ response, and the perception of LGBTQI+ organisations. Social Sciences, 12(4), 206. DOI: https://doi.org/10.3390/socsci12040206
Carratalá, Adolfo (2023b). Far Removed from Heteronormativity: Marriage and Same-Sex Couples in a Spanish TV News Program (2011–2020). International Journal of Communication, 17, 2265-2285. https://ijoc.org/index.php/ijoc/article/view/19518
Carratalá, Adolfo (2023c). Pautas para una correcta cobertura de las personas trans en los medios: un análisis crítico y comparativo de ocho decálogos. En Juan Carlos Suárez Villegas y Sergio Marín Conejo (Ed.), Debates en torno a la comunicación, la igualdad de género y los derechos humanos (pp. 99-117). Dykinson.
Carratalá, Adolfo y Herrero-Jiménez, Beatriz (2019). La regulación contra el discurso de odio hacia el colectivo LGTBI en los medios. Revista de la Asociación Española de Investigación de la Comunicación, 6(12), 58-80. DOI: https://doi.org/10.24137/raeic.6.12.3
GLAAD (2023). Where We Are on TV 2022-2023. GLAAD. https://assets.glaad.org/m/114d72edf8a779a6/original/GLAAD-2022-23-Where-We-Are-on-TV.pdf
Herrera Damas, Susana (2007). El defensor de la audiencia: claves para entender el contexto de su aparición. Palabra clave, 10(1). https://revistas.unisabana.edu.co/index.php/palabraclave/article/view/1272
Herrero Jiménez, Beatriz y Carratalá, Adolfo (2021). The proceedings of Spanish Audiovisual Councils on discriminatory discourse. Communication & Society, 34(4), 99-115. DOI: https://doi.org/10.15581/003.34.4.99-115
Maciá Barber, Carlos (2011). La actuación del Defensor del Lector, del Oyente, del Telespectador o de la Audiencia en la empresa periodística española (1985-2010). Fortalezas y debilidades. En Juan Carlos Suárez Villegas (Ed.), La ética de la comunicación a comienzos del siglo XXI (p. 460-471). Universidad de Sevilla.
Palau-Sampio, Dolors, Carratalá, Adolfo, Tarullo, Raquel y Crisóstomo, Paz (2022). Quality recognition as a prescriber against disinformation. Comunicar, 30(72), 59-70. DOI: https://doi.org/10.3916/C72-2022-05
Palau-Sampio, Dolors, Gutiérrez-Lozano, Juan Francisco y Gómez-Mompart, Josep Lluís (2016). «Ombudsman» y lectores activos. La interacción en torno a la calidad periodística. Revista Latina de Comunicación Social, 71, 1344-1364. DOI: https://doi.org/10.4185/RLCS-2016-1149
Quintas-Froufe, Natalia y Vázquez-Gestal, Montserrat (2020). El Defensor de la audiencia de RTVE como mediador en la resolución de reclamaciones sobre el canal infantil Clan (2010-2015). Quaderns del CAC, 23(46), 25-34. https://www.cac.cat/sites/default/files/2020-09/Q46_Quintas_Vazquez_ES.pdf
R. Córdoba, Cristina (2021). La situación actual del Colectivo LGTBI en España: Un análisis legislativo de los derechos reconocidos y la protección de víctimas de discriminación por orientación sexual y/o identidad o expresión de género. EHQUIDAD. Revista Internacional De Políticas De Bienestar Y Trabajo Social, 16, 141-164. https://doi.org/10.15257/ehquidad.2021.0017
Real Rodríguez, Elena (2018). La profesión periodística ante sus retos éticos: Autorregulación profesional y comunicativa frente a regulación. La situación en España. Estudios sobre el mensaje periodístico, 24(1), 341-360. DOI: https://doi.org/10.5209/ESMP.59954
RTVE (2007). Acuerdo del consejo de administración de 29 de noviembre de 2007 por el que se aprueba el estatuto del defensor del espectador, oyente y usuario de medios interactivos. Radio Televisión Española. http://www.rtve.es/contenidos/documentos/Estatuto_defensor.pdf
Suárez-Villegas, Juan Carlos (2015). La Comisión de Deontología como referente de la autorregulación del periodismo: apuntes doctrinales sobre el periodismo digital. Communication & Society, 28(3), 135-152. DOI: https://doi.org/10.15581/003.28.35956
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 MariCorners: Revista de Estudios Interdisciplinares LGTBIA+ y queer

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The articles published at MariCorners: Revista de Estudios Interdisciplinares LGTBIA+ y queer will have a Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0). The journal allows the authors to retain publishing rights. Authors may reprint their articles in other media without having to request authorization, provided they indicate that the article was originally published in MariCorners: Revista de Estudios Interdisciplinares LGTBIA+ y queer.
